Công tác kiểm tra, vận hành đảm bảo an toàn hệ thống TTĐ Quốc gia khu vực Nam miền Trung mùa nắng nóng
Công tác quản lý vận hành lưới truyền tải điện khu vực Nam miền Trung, Tây Nguyên - nơi đang truyền tải gần 17.000 MW công suất đặt nguồn điện, trong đó có khoảng 6.800 MW nguồn điện năng lượng tái tạo do Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3) quản lý.
Hệ thống lưới truyền tải điện 500kV Bắc - Nam đã nhiều năm rồi thường phải vận hành trong tình trạng đầy tải, thậm chí quá tải để cung cấp điện cho miền Bắc trong những thời gian cao điểm mùa khô. Các nguồn năng lượng tái tạo (NLTT) chủ yếu là điện gió và điện mặt trời được huy động tối đa lên lưới qua hệ thống truyền tải điện khu vực Nam miền Trung và Tây Nguyên.
Ông Đinh Văn Cường - Phó Giám đốc Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3)
Theo ông Đinh Văn Cường - PGĐ Công ty Truyền tải điện 3, đơn vị đang quản lý hệ thống lưới điện truyền tải tại 9 tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên (gồm Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng, Ninh Thuận và Bình Thuận), với tổng chiều dài đường dây 500kV là 2.338 km và 3.670 km 220kV; 6 trạm biến áp (TBA) 500kV và 21 TBA 220kV. Hệ thống lưới điện 220-500kV đều nằm ở các khu vực hẻo lánh, xa dân cư và đi qua địa bàn rừng núi cao, hiểm trở, nhiều tuyến chạy theo ven biển nên thường xuyên phải hứng chịu thời tiết bất thường, đan xen nắng gió, mưa bão, giông sét...
Xác định thời gian cao điểm nắng nóng trong ngày cũng trùng với thời gian cao điểm sử dụng điện (phụ tải điện đạt đỉnh) nên việc ưu tiên thu hút nguồn điện mặt trời lên lưới sẽ góp phần quan trọng trong việc đảm bảo cung cấp điện.
“Ưu tiên giải phóng tối đa các nguồn NLTT đã được các doanh nghiệp đầu tư, huy động lên lưới hệ thống theo đúng quy trình là nhiệm vụ chính trị của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia và Công ty Truyền tải điện 3. Ngoài việc đảm bảo thiết bị vận hành an toàn các trạm biến áp, các đường dây thì chúng tôi cũng hỗ trợ về công tác quản lý, vận hành đối với các nhà máy này để đảm bảo thiết bị của họ vận hành an toàn để truyền tải hết nguồn năng lượng. Đối với lưới truyền tải thì chúng tôi đảm bảo là sẽ giải tỏa tất cả các nguồn năng lượng tái tạo mà đã được đầu tư trong khu vực Nam miền Trung và Tây Nguyên lên lưới truyền tải điện Quốc gia. Đây là một trong những mục tiêu mà Đảng ủy Công ty TTĐ 3 đã xác định rõ và ban hành các nghị quyết cụ thể để đáp ứng cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo phát triển lên lưới” - Kỹ sư Đinh Văn Cường - PGĐ Công ty Truyền tải điện 3 cho biết.
Trong bối cảnh các đường dây và trạm biến áp 220-500kV vận hành trong tình trạng đầy tải và quá tải, cán bộ công nhân quản lý, vận hành luôn phải giám sát liên tục và theo dõi từng thiết bị. Để thu hút được tối đa nguồn điện mặt trời (ĐMT) thì không thể cắt điện được ban ngày nên công tác sửa chữa, bảo dưỡng trên lưới được chuyển vào ban đêm. Điều này gây ra những khó khăn không nhỏ cho người lao động.
Kiểm tra tuyến đường dây 220kV Nha Trang - Tháp Chàm trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận
Ông Nguyễn Phùng Dũng - Giám đốc TTĐ Ninh Thuận cho biết, hiện công suất NLTT đấu nối trực tiếp vào lưới truyền tải 220kV của Truyền tải điện Ninh Thuận quản lý khoảng hơn 1900MW. Lượng công suất này sau đó được truyền tải qua TBA 500kV Thuận Nam và một phần truyền tải qua TBA 500kV Vĩnh Tân chuyển vào phía Nam để từ đó đi ra phía Bắc. Ngoài ra, còn hơn 1.000MW công suất NLTT được đấu nối qua lưới điện 110kV (Công ty Điện lực Ninh Thuận quản lý) truyền tải qua các máy biến áp 220/110kV.
Gần 20 nhà máy điện mặt trời đấu nối với lưới truyền tải điện Ninh Thuận thời gian qua, nhờ có sự phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư và sự chuẩn bị kỹ lưỡng của người lao động quản lý, vận hành đường dây và TBA nên lưới điện Quốc gia luôn được vận hành an toàn, chưa để xảy ra sự cố nào ảnh hưởng đến các nhà máy điện NLTT trên địa bàn.
“Với đặc thù như vậy nên khi thực hiện công tác trên lưới vào ban đêm đơn vị đã chuẩn bị rất nhiều công cụ, phương tiện để hỗ trợ cho anh em, như đèn chiếu sáng, các dụng cụ cảnh báo, đèn cảnh báo ở trên các mạch công tác để nhận biết. Việc làm ban đêm thì khối lượng công việc không bằng được như là làm ban ngày, vì tầm quan sát không rộng. Mặc dù đã có đèn chiếu sáng nhưng tầm quan sát không được rộng thì việc thao tác của anh em cũng gặp nhiều khó khăn, cho nên khối lượng công việc không được như ban ngày, và thời gian công tác ở trên lưới thì không được lâu vì sinh học của con người làm ngày đi theo nhịp sinh học bình thường, nhưng làm ban đêm thì khó khăn. Lượng nhà máy đấu nối nhiều thì hầu như các đường dây đều phải cắt điện ban đêm, như thế thì lại phải cắt điện nhiều lần thì mới hoàn thành được công tác trên một đường dây, thì đấy cái khó khăn đặc thù của lưới điện truyền tải trên địa bàn Ninh Thuận từ khi có NLTT vào”.
TTĐ Bình Thuận phối hợp với chính quyền địa phương, lực lượng An ninh kinh tế kiểm tra, giám sát công tác quản lý vận hành tại TBA 500kV Vĩnh Tân
Phó giám đốc TTĐ Bình Thuận Nguyễn Văn Phong cho biết, lưới Truyền tải điện của Bình Thuận quản lý đang là “điểm nút” để thu nhận các nguồn năng lượng tái tạo trên địa bàn các tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận và Khánh Hòa cũng như các nguồn điện nhiệt điện than thuộc Trung tâm nhiệt điện Vĩnh Tân - nguồn điện nền ổn định để cung cấp điện cho hệ thống điện quốc gia. Vì thế, tăng cường các biện pháp quản lý để đảm bảo thiết bị được vận hành an toàn, sẵn sàng giải phóng hết tất cả các nguồn năng lượng đảm bảo việc cung cấp điện cho mùa khô của hệ thống được đặc biệt coi trọng.
"Trên địa bàn tỉnh Bình Thuận có trên 6.000MW nối với 4 ĐZ 500kV và hệ thống ĐZ 220kV kết nối vào lưới điện quốc gia. Riêng NLTT kết nối trực tiếp vào lưới điện truyền tải thì có các nhà máy như điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam công suất 450MW; Nhà máy điện gió Thái Hòa 90MW; Nhà máy ĐMT Hồng Phong 250MW. Ngoài ra thì trên địa bàn có hơn 30 nhà máy NLTT khác đấu vào cấp điện áp 110kV rồi lên đẩy lên Dz 220kV. Về phía truyền tải tăng cường quản lý vận hành, đảm bảo thiết bị không bị hư hỏng bất thường, sự cố để sẵn sàng đáp ứng truyền tải nguồn năng lượng đó”.
Với vai trò là các “điểm nút” quan trọng truyền tải điện lên lưới 500kV Bắc - Nam, Trạm phó TBA 500kV Vĩnh Tân Phạm Bá Hà cho biết, TBA 500kV Vĩnh Tân là một điểm nút quan trọng để kết nối với lưới điện quốc gia, gồm có Trung tâm điện lực Vĩnh Tân và các nhà máy điện NLTT đấu nối vào hệ thống. Trong thời gian cao điểm mùa khô ở Trạm thì các đường dây và máy biến áp thường xuyên vận hành ở mức trên 80% nên nhân viên vận hành thường xuyên phải đo, kiểm tra các điểm tiếp xúc, các mối nối, đặc biệt là các điểm mối nối của giao cách ly để phát hiện và ngăn ngừa sự cố khi có bất thường xảy ra. Trong quá trình vận hành với mức tải cao như vậy thì các tiếp điểm mối nối, đặc biệt là tiếp điểm của giao cách ly thì thường nguy cơ có nguy cơ bị phát nhiệt, các nhân viên vận hành Trạm thường xuyên kiểm tra và đo tiếp xúc mới nối để kịp thời phát hiện và ngăn ngừa sớm”.
Trạm trưởng TBA 500kV Vân Phong Luyện Trường Ca chia sẻ, “TBA 500kV Vân Phong được xây dựng và đi vào vận hành năm 2022, từ đầu năm 2024 thì tiếp nhận thêm sân phân phối của Nhà máy nhiệt điện Vân Phong 1. Với vai trò truyền tải công suất của Nhà máy nhiệt điện Vân Phong 1 (2 tổ máy có tổng công suất là 1350MW) cũng như là nguồn NLTT khu vực Khánh Hòa, Phú Yên (thông qua các TBA 220kV Vân Phong và TBA 220kV Tuy Hòa) thì TBA 500kV Vân Phong luôn phải giữ vững an toàn. Về khó khăn trong công tác quản lý, vận hành thì thực hiện theo chỉ đạo của Tổng công ty, Công ty và đơn vị thì Trạm đã chủ động trong công tác quản lý, vận hành bố trí để đảm bảo an toàn tất cả thiết bị và công tác chuẩn bị đầy đủ trong mùa khô 2025".
Ca trực vận hành tại TBA 500kV Vân Phong, Truyền tải điện Khánh Hòa
Thống kê tới 15 giải pháp đã và đang triển khai nhằm đảm bảo quản lý, vận hành an toàn hệ thống truyền tải điện Quốc gia trên bàn các tỉnh Nam Trung bộ và Tây Nguyên, ông Đinh Văn Cường - PGĐ Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3) đặc biệt nhấn mạnh tới yếu tố “con người” trong kỷ luật lao động và việc tăng cường triển khai ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số như: thiết lập đường bay tự động cho thiết bị bay không người lái kiểm tra định kỳ đường dây truyền tải điện trên toàn tuyến; đưa vào vận hành trung tâm giám sát xa các TBA không người trực; đã hoàn thành chuyển đổi 100% TBA 220kV sang chế độ không người trực; chuyển 100% trực ca linh hoạt các TBA 220kV để tăng năng suất lao động, tiết kiệm thời gian và nhân lực vào công tác quản lý vận hành, qua đó hỗ trợ tối đa các công tác khác đảm bảo an toàn lưới điện, đáp ứng nhu cầu cung ứng điện trong khu vực và miền Bắc qua các đường dây 500kV trên trục Bắc - Nam.