Tham dự cuộc họp về phía Đoàn ADB (Đoàn) gồm có bà Hyunjung Lee - Trưởng dự án; bà Kyoko Uematsu - Chuyên gia về môi trường; bà Minnie
Ramas - Cán bộ phân tích dự án và bà Đỗ
Thủy Hương - Cán bộ dự án của Văn
phòng ADB tại Việt Nam và tư vấn về tái định cư của ADB. Về phía EVNNPT có các Ban chức năng EVNNPT và các Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Bắc, miền
Trung, miền Nam.
Hiện tại, Khoản vay phân kỳ 1, 2 vay vốn ADB đã ở giai đoạn kết thúc dự
án. Hiệp định vay đã lần lượt hết hạn vào ngày 30/11/2016 và 31/12/2016, công
tác giải ngân đã hoàn thành và đóng từ tháng 7/2017.
Trước đó, từ ngày 23 - 27/10/2017, Đoàn đã làm việc với EVNNPT và các Ban Quản lý dự án nhằm đánh
giá: (i) Quá trình thiết kế và triển khai dự án; (ii) Đánh giá tính tuân thủ
các hướng dẫn, chính sách, thủ tục, thực tế và cam kết trong quá trình quản lý
và thực hiện dự án; (iii) Đánh giá chi phí dự án, công tác giải ngân; (iv) Kết quả
thực hiện của tư vấn, nhà thầu, nhà cung cấp liên quan đến công tác cấp và giao
hàng, dịch vụ, xây dựng và lắp đặt; (v) Xem xét các vấn đề nảy sinh trong quá
trình thực hiện và hiệu quả của các biện pháp đã áp dụng để xử lý các vấn đề;
(vi) Tình hình tài chính và kinh tế của dự án ở giai đoạn bắt đầu vận hành và
so sánh với các chỉ số xác định trong khung thiết kế và giám sát; (vii) Việc chuyển
giao vận hành dự án và xác định có cần áp dụng các biện pháp điều chỉnh hay
không; kế hoạch vận hành và bảo dưỡng trong tương lai để đảm bảo tính bền vững
của dự án.
Tại buổi họp tổng kết, bà Hyunjung Lee trình bày tóm tắt nội dung của 03
cấu phần thuộc 02 khoản vay: (i) Mở rộng lưới truyền tải điện; (ii) Tăng cường
hiệu quả hoạt động của EVNNPT; (iii) Hỗ
trợ thực hiện dự án cùng với các thông tin cơ bản mà dự án đã triển khai và đạt
được: xây dựng mới 01 trạm và 02 đường dây 500 kV, 01 trạm và 03 đường dây 220 kV
đảm bảo cấp điện cho các khu vực trọng điểm của Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh
cũng như việc truyền tải điện từ miền Trung vào miền Nam, tăng cường độ tin cậy
của hệ thống truyền tải điện.
Bà Hyunjung Lee cho biết, qua quá trình trao đổi, làm việc với các đơn vị
và đi kiểm tra thực địa Trạm 500 kV Phố Nối, Đường dây 500 kV Pleiku - Mỹ Phước - Cầu Bông và Trạm 220 kV Phú Mỹ 2 (nay là Trạm 220kV Tân Thành),
Đoàn đánh giá cao những nỗ lực và sự hợp tác chặt chẽ của EVNNPT và các đơn vị trong quá trình triển
khai dự án. Bà nhận xét, tất cả các tiểu dự án thuộc cả 02 phân kỳ đều đóng
điện đúng tiến độ đã thống nhất, trừ đoạn đấu nối tại huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải
Dương thuộc Trạm biến áp 500 kV Phố Nối do vướng mắc đền bù và đề nghị EVNNPT/NPMB tích cực làm việc với các bên liên
quan để hoàn thành nốt đoạn đấu nối trong tháng 12/2017.
Đoàn đưa ra đánh giá về tính tuân thủ các cam kết đã ký trong Hiệp định
vay. Theo đó, Đoàn đánh giá về cơ bản, các cam kết về: Chỉ số tài chính (tỉ lệ
tự tài trợ, tỉ lệ nợ/vốn chủ sở hữu); môi trường, dân tộc thiểu số; nhân lực và
nguồn lực cho công tác tái định cư, chính sách an toàn, báo cáo giám sát an
toàn, vấn đề giới, hợp đồng xây lắp, báo cáo tài chính và kiểm toán, vốn đối
ứng đã được tuân thủ.
Bên cạnh đó, còn một số mặt liên quan đến công tác thu hồi đất, đền bù,
giải phóng mặt bằng, tái định cư bắt buộc EVNNPT và các đơn vị chưa hoàn toàn tuân thủ do cả yếu tố khách quan
và chủ quan. Bà cũng thừa nhận đây là những vấn đề hết sức khó và nhạy cảm, cần
có sự tích cực hỗ trợ, phối hợp và hợp tác từ nhiều bên liên quan và bản thân
các hộ bị ảnh hưởng.
Đoàn cũng đề nghị EVNNPT phát
huy tối đa việc cập nhật thường xuyên các thông tin liên quan đến dự án: Phát hành
HSMT, quá trình đấu thầu, kết quả đấu thầu, trao hợp đồng, tình hình triển khai
công tác xây lắp, các báo cáo giám sát Quí của bên ngoài và nội bộ về tái định
cư… trên trang web của EVNNPT.
Ngoài ra, bà Hyunjung Lee cũng nêu ra các bài học kinh nghiệm rút ra
trong quá trình thực hiện 02 khoản vay:
- Tuân thủ chính sách an toàn, đặc biệt là công tác tái định cư. Để đảm
bảo tiến độ dự án cần triển khai công tác thu hồi đất và đền bù sớm hơn so với
thực tế hiện tại; tuyển tư vấn tái định cư trước khi bắt đầu công tác xây lắp
khoảng 6 tháng; thời hạn hợp đồng nên kéo dài trong vòng 36 tháng; tuyển tư vấn
doanh nghiệp thay vì tư vấn cá nhân như hiện tại tránh trường hợp tư vấn tự ý
nghỉ việc, bỏ việc giữa chừng.
- Công tác đấu thầu: Phân chia các gói thầu có giá trị phù hợp là nguyên
tắc sống còn đảm bảo tiến độ dự án. Cần tìm ra giải pháp hài hòa đảm bảo gói
thầu không quá nhỏ làm tăng đáng kể khối lượng công việc cho cả ADB và EVNNPT nhưng gói thầu quá lớn sẽ giảm tính
cạnh tranh, thậm chí không tuyển được nhà thầu phải đấu thầu lại.
- Tăng cường năng lực: Cả EVNNPT
và ADB đã có nhiều khóa đào tạo, hội thảo chính thống đào tạo cho cán bộ dự án
các vấn đề chuyên môn nghiệp vụ liên quan đến đấu thầu, giải ngân và công tác
an toàn trong quá trình thực hiện dự án. Tuy nhiên, do khối lượng dự án ngày
càng tăng, số lượng nhân viên cũng tăng nên không phải tất cả các cán bộ đều
được tham gia các khóa đào tạo nêu trên. ADB sẽ phối hợp với EVNNPT và các đơn vị tổ chức bổ sung các
buổi hướng dẫn, trao đổi, giải đáp với các chuyên gia của ADB trong từng lĩnh
vực nhằm trang bị thêm các kiến thức cần thiết, hữu ích cho các cán bộ dự án
liên quan.
Bên cạnh đó, Bà Hyunjung Lee cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc trao
đổi, chia sẻ thông tin và học hỏi lẫn nhau giữa các đơn vị trong EVNNPT. Ví dụ thành công của CPMB trong
công tác đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư của đường dây 500kV Pleiku - Mỹ Phước - Cầu Bông là một điển hình để các đơn vị tham khảo (chỉ có duy
nhất 01 hộ trong số 8.000 hộ bị ảnh hưởng phàn nàn, khiếu nại).
Kết luận cuộc họp, Phó Tổng giám đốc EVNNPT Vũ Trần Nguyễn cảm ơn ADB đã
cung cấp cho EVNNPT hàng loạt khoản
vay để triển khai công tác đầu tư xây dựng, cảm ơn cá nhân Bà Hyunjung Lee
trong vai trò Trưởng dự án, các thành viên của Nhóm Năng lượng đã đồng hành,
sát cánh cùng EVNNPT triển khai và
hoàn thành các dự án. Đồng thời cam kết sẽ chỉ đạo các Ban chức năng và các đơn
vị khẩn trương hoàn thiện nốt đoạn đấu nối thuộc trạm 500 kV Phố Nối, đảm bảo
công tác lập Báo cáo hoàn tất dự án của cả 02 khoản vay trong năm 2017 đồng
thời tiếp thu, rút kính nghiệm một số vấn đề sơ suất, thiếu sót để các dự án
tiếp theo sẽ triển khai hiệu quả hơn./.