Truyền
tải điện Phú Yên (Công ty Truyền tải điện 3), quản lý lưới điện truyền tải trên
địa bàn tỉnh Phú Yên và 1 trạm biến áp (TBA) 220kV Tuy Hòa, dung lượng 125MVA.
Đặc thù trong khu vực này là các tuyến đường dây đều đi qua đèo cao (đèo Cả,
đèo Cù Mông), rừng rậm, đầm lầy, gần biển (dễ nhiễm mặn), mật độ giông sét lớn
vào mùa mưa.
Mùa
khô ở miền Trung bắt đầu từ tháng 12 và đỉnh điểm là tháng 3-tháng 4. Riêng năm
nay thời điểm đã cuối tháng 5 nhưng khô hạn vẫn hết sức nghiêm trọng nên mức độ
nguy hiểm từ cháy rừng là rất lớn. Giám đốc Truyền tải điện Phú Yên Nguyễn Duy
Ngọ cho biết, trong 189km đường dây 220kV đơn vị quản lý có 25 km đi qua khu vực
trồng mía (Hạ Sông Ba-Tuy Hòa). Thời gian thu hoạch mía từ tháng 11 đến hết
tháng 5 năm sau. Trong thời gian này, người dân ngoài việc bất cẩn làm cháy
mía, xác suất gây sự cố đường dây lớn thì theo phong tục, sau khi thu hoạch,
dân đốt lá mía gây cháy lan đến hành lang tuyến. Bên cạnh đó có 120 km đường
dây đi qua rừng tự nhiên (dân khai phá rừng làm rẫy) và rừng trồng của dân (cây
keo và cây bạch đàn. Sau khi dân khai thác có phần cành và lá cây khô gây cháy,
gây sự cố lưới điện). Nguy cơ nhiễm bẩn sứ do bụi bẩn và sương muối cũng dễ dẫn
đến sự cố lưới điện.
Để
đảm bảo vận hành an toàn lưới điện nói chung và nguy cơ cháy gây sự cố lưới điện
nói riêng, ngành điện có quy trình quản lý vận hành an toàn, tăng cường kiểm
tra kiểm soát vận hành trên tuyến, đề phòng sự cố do cháy. Truyền tải điện Phú
Yên đã ký quy chế phối hợp bảo vệ lưới điện với 7 huyện và thành phố, 39 xã và
từng hộ dân có đường dây đi qua. Cùng với việc lắp đặt các biển báo, thực hiện
các chiến dịch tuyên truyền theo đợt, ký các cam kết bảo vệ lưới điện giữa người
dân với các tổ chức trên địa bàn, hàng năm đơn vị còn phát hàng chục ngàn tờ
rơi tuyên truyền đến các hộ dân. Bởi trong những năm qua, các hành vi vi phạm
hành lang lưới điện là do đa số người dân vùng dân tộc thiếu biểu biết về kiến
thức giữ gìn an toàn lưới điện cao áp.
Đối
với rừng trồng, thực hiện chỉ đạo từ Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia và
Công ty Truyền tải điện 3, Truyền tải điện Phú Yên thường xuyên nắm vững thời
gian khai thác (từ tháng 4 đến tháng 7) của người dân, tăng cường kiểm tra kiểm
soát, khi phát hiện người dân bắt đầu khai thác rừng thì cử công nhân tiếp xúc
với gia đình và cùng gia đình ký cam kết không đốt cành cây trong và ngoài hành
lang tuyến; cho công nhân giúp người dân di chuyển cành cây ra ngoài hành lang
tuyến đến phạm vi an toàn không ảnh hưởng đến lưới điện. Hoặc có thể hỗ trợ
cùng gia đình thu hoạch cây, đốt rẫy cho họ; cử người canh gác để giám sát gia
đình và có biện pháp kịp thời ngăn chặn. Đối với rừng tự nhiên, theo ông Ngọ, hành
vi của người dân chủ yếu là đốt rừng làm rẫy, ngoài việc thực hiện các giải
pháp trên, đơn vị cũng thường xuyên phát quang hành lang tuyến, tạo hành lang
chống cháy, thu gom các cành cây khô. Với rừng tạp, thì phức tạp hơn và khả
năng gây cháy lớn. Do vậy, khi bắt đầu vào mùa khô (từ tháng 11), đơn vị chủ động
phát quang hành lang, tạo hành lang chống cháy, đốt khoanh vùng các lớp thực bì
có kiểm soát.
Riêng
đối với các vùng trồng mía thì càng phức tạp hơn, ông Ngọ nhận định. Các đơn vị
truyền tải cử công nhân đến cùng thu hoạch mía, thu gom lá mía trong phạm vi
hành lang tuyến với người dân, thực chất để kiểm soát thu hoạch và đốt lá mía của
người dân. Mặt khác, ký cam kết với gia đình không đốt, không chất lá mía trong
hành lang tuyến gây nguy cơ cháy đường dây. Đồng thời đề nghị địa phương cần có
những biện pháp kiên quyết phạt rất nặng những trường hợp này.
Hiện
nay, toàn bộ công nhân của đội quản lý vận hành đường dây Truyền tải điện Phú
Yên không nghỉ hai ngày cuối tuần mà ở tuyến bám đường dây. Hàng ngày, đơn vị cử
nhiều tốp công nhân vừa đi làm, vừa chạy xe máy dọc tuyến để giám sát, báo động
về đơn vị kịp thời kiểm soát đám cháy. “Bắt đầu vào mùa hè, trẻ em thả diều bay
vào hành lang tuyến gây sự cố cao, nên cũng phải đề phòng cả vấn đề này”, ông
Ngọ cho biết thêm.
Truyền
tải điện Bình Định quản lý vận hành khoảng 80km đường dây 220kV đi qua Quy
Nhơn, Tuy Phước, An Nhơn, Tây Sơn (Bình Định) và một phần tỉnh Gia Lai, 1 TBA
220kV Quy Nhơn, dung lượng 315MVA. Mỗi công nhân quản lý gần 6km đường dây. Giám
đốc Đặng Đình Phụng cho hay, năm nay vấn đề cháy được quan tâm đặc biệt trong công
tác quản lý vận hành do thời tiết quá nắng nóng.
Với
đặc thù tuyến chủ yếu qua rừng tạp cây nhỏ, qua rừng bạch đàn của người dân trồng
và các lâm trường; đặc biệt qua vùng nguyên liệu mía không tập trung của các
nhà máy đường (1,5km) nên đơn vị phân ra 3 loại. Trong đó, nguy cơ cháy cao nhất
là mía bởi trong mía có đường khi cháy bốc lên càng dễ gây sự cố. Vì vậy, đơn vị
theo dõi chặt chu kỳ sinh trưởng của mía, khi bắt đầu lên lá khô, có nguy cơ
cháy, cử công nhân ký biên bản ghi nhớ cam kết với các chủ hộ trồng mía và hỗ
trợ dân dọn dẹp thực bì lá mía khô để ngăn ngừa. Khi mía gần thu hoạch hoặc trổ
cờ phải đặc biệt lưu ý, quan sát, nắm tình hình, tăng cường các biện pháp phòng
cháy bằng dọn dẹp lá khô. “Giai đoạn thu hoạch, dân hay đốt mía, nếu không kiểm
soát được dễ cháy lan ra các diện tích chưa thu hoạch nên chúng tôi phải cử người
giám sát và đốt có kiểm soát”, ông Phụng cho biết.
Với
rừng tạp và cỏ lau lách, đơn vị cử người phát quang, phối hợp với dân địa
phương phát dọn vì khối lượng lớn, kể cả thuê thêm nhân công để đảm bảo tiến độ.
Phần đi qua rừng trồng keo lá tràm của hộ dân và các lâm trường, khi chưa thu
hoạch, đơn vị phối hợp với chủ rừng ký các cam kết bảo vệ an toàn hành lang lưới
điện, chống cháy, phát dọn thực bì tạo luồng chống cháy không gây nguy hiểm cho
đường dây. Lúc thu hoạch chú ý các cành nhỏ, vỏ, lá còn lại cũng phải thu dọn
cách xa hành lang. Đặc biệt từ sau 21/3, khi xảy ra vụ cháy đầu tiên trong khu
vực Công ty Truyền tải điện 3 quản lý, đơn vị bắt đầu chú trọng công tác chống
cháy trong hành lang tuyến, tăng cường các tần suất giám sát. Ngày nào anh em
cũng đi tuyến để bám hiện trường.
Chính
vì vậy, trước 29/5, tổng khối lượng Truyền tải điện Bình Định đã xử lý gần
215.000 m2; trong đó có các điểm nguy cơ cháy cao như hơn 62.800m2 mía, gần
111.800 m2 cây rừng và các loại cây khác. Còn 305.000m2 cây rừng và 300.000 loại
cây khác có nguy cơ cháy sẽ được đơn vị xử lý tiếp đến 30/6.
Anh
Nguyễn Hoài Thanh, công nhân quản lý vận hành đường dây Truyền tải điện Bình Định
đã 20 năm gắn bó với công việc vất vả này. Anh tâm sự: “Với công việc và thu nhập
ổn định, xứng đáng với sức lao động bỏ ra nên tôi quyết tâm gắn bó với nghề mặc
dù biết là rất vất vả”.
Đề
cập đến những khó khăn trong quá trình quản lý vận hành đường dây, anh Thanh
cho biết, ở những vùng rừng núi, nhận thức của dân cư vùng miền khác nhau nên gặp
rất nhiều khó khăn trong công tác tuyên truyền vận động. “Vào những mùa khô như
thế này, chúng tôi phải tăng cường lên tuyến, bám sát các điểm người dân thường
xuyên đốt rẫy để giám sát. Công việc này đối với tôi đã quá quen thuộc nên cũng
thấy bình thường chứ đối với những anh em sửa chữa trên đường dây (thao tác
trên không), bị áp lực rất lớn bởi thời gian cắt điện thì còn vất vả hơn chúng
tôi nhiều”, anh Thanh nói. Chưa kể trên tuyến đường dây Quy Nhơn-An Khê, từ Quốc
lộ 19 vào đến vị trí 97, cách xa khoảng hơn 2km nhưng phải đi bộ hơn 1 giờ mới
vào đến nơi. Mùa nắng nóng này, các anh đều phải đi làm từ 5h30, mang cơm ăn
trưa trên tuyến và làm thông cả trưa để
hoàn thành khối lượng công việc trong ngày.
Không
chỉ với anh Thanh có những cảm nhận và gắn bó với nghề như vậy, các công nhân
truyền tải khác ở những nơi chúng tôi đến khi được hỏi về những khó khăn, vất vả
phải làm việc trong những ngày nắng nóng như thế này cũng đều chung lòng với
nghiệp đã chọn. Với sự chủ động thực hiện các giải pháp trên cùng với lòng nhiệt
huyết say nghề đường dây của những công nhân truyền tải, từ khi thành lập Truyền
tải điện Bình Định và Truyền tải điện Phú Yên đến nay chưa xảy ra vụ cháy nào làm
ảnh hưởng đến hành lang tuyến, gây sự cố gián đoạn mất điện.
Tuy
nhiên, bên cạnh sự cố gắng của các đơn vị truyền tải, rất cần chính quyền các địa
phương có đường dây cao thế đi qua cùng vào cuộc để có những chế tài xử phạt
nghiêm các trường hợp cố tình gây cháy trong hành lang lưới điện. Bên cạnh đó,
sau chiến dịch nắng nóng này, các Công ty truyền tải cũng cần khen thưởng kịp
thời cho các tập thể và cá nhân vượt khó, vượt khổ, hoàn thành tốt nhiệm vụ giữ
đường dây vận hành an toàn, bảo đảm hệ thống điện vận hành thông suốt trong mọi
tình huống./.