Đây là chuyến thăm và làm việc
đầu tiên của lãnh đạo EVNNPT với TEPCO nhằm tìm hiểu,
học tập kinh nghiệm trong công tác quản lý hệ thống truyền tải điện.
Tham dự
buổi làm việc với đoàn tại trụ sở TEPCO có ông Toshiro Takebe - Tổng Giám đốc
Công ty Lưới điện TEPCO (TEPCO Power Grid); ông Satoshi Niwa - Tổng Giám đốc Công ty Phát triển hạ tầng mạng lưới Nhật Bản (TTNI) cùng với
lãnh đạo các ban chức năng của TEPCO, TEPCO Power Grid và TTNI.
Ông Toshiro Takebe và lãnh đạo các ban
của TEPCO, TEPCO Power Grid đã giới
thiệu một số thông tin chính về mô hình tổ chức, công tác quản lý vận hành hệ
thống lưới điện và kết quả sản xuất kinh doanh của TEPCO.
Công ty
Điện lực Tokyo được thành lập từ năm 1951, là công ty lớn nhất trong số
10 công ty điện lực của Nhật Bản, có nhiệm vụ cung cấp điện cho vùng Kanto, tỉnh
Yamanashi và khu vực phía đông tỉnh Shizuoka, bao gồm thủ đô
Tokyo.
TEPCO là công ty cổ phần, chính quyền
thành phố Tokyo nắm giữ 1,2%; các tập đoàn trong nước nắm 65,6%; còn
lại là cổ phiếu được giao dịch tự do trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư nước
ngoài chiếm 14%.
Năm 2016,
tổng số cán bộ công nhân viên của Công ty là 42.855 người; tổng tài sản là 13.659,769 tỷ Yên (tương
đương 121,3 tỷ USD), doanh thu là 6.069,9 tỷ Yên (tương đương 53,9 tỷ USD), lợi
nhuận sau thuế là 140,783 tỷ Yên (tương đương 1,25 tỷ USD).
Các nhà
máy điện do TEPCO quản lý có tổng công suất là 54.083 MW (không tính 02 nhà
máy điện hạt nhân đang dừng hoạt động), bao gồm:
- Thủy điện: 07 nhà máy (NM) với tổng công
suất là 9.858 MW.
- Nhiệt điện: 15 NM với tổng công suất là
44.225 MW.
- Hạt nhân: 02 NM (Fukushima và
Kashiwazaki) với tổng công suất là 12.612 MW. Tuy nhiên, sau trận động đất lịch
sử năm 2011 gây sự cố nghiêm trọng tại NM điện hạt nhân Fukushima, hai NM này
đã dừng hoạt động.
Hệ thống truyền tải
điện do TEPCO quản lý bao gồm 21.208 km đường dây và 1.582 trạm
biến áp (TBA) với tổng công suất là 269.570 MVA,
cụ thể như sau:
Điện áp
|
Đường dây (km)
|
Số TBA
|
Dung lượng (MVA)
|
500 kV
|
2.493
|
28
|
88.100
|
275 kV
|
1.600
|
54
|
65.350
|
110 - 154 kV
|
3.258
|
169
|
47.700
|
66 - 77 kV
|
11.280
|
1.246
|
67.575
|
55 kV
|
2.577
|
85
|
845
|
Trong
đó, có một số đoạn đường dây được thiết
kế là 1.000 kV nhưng đang
được vận hành ở cấp điện áp 500 kV. Ngoài ra, TEPCO còn quản lý vận hành trạm
biến đổi tần số Shin-Shinano, là một trong ba trạm biến đổi tần số giữa 50 Hz
và 60 Hz trên hệ thống truyền tải điện của Nhật Bản.
Năm 2016,
sản lượng điện thương phẩm của TEPCO là 247,075 tỷ kWh; tổn thất điện năng chung của cả lưới truyền tải điện và
phân phối điện là 4,8%.
Trong thời
gian 8 năm, từ năm 2008 đến năm 2016, TEPCO đã chuyển đổi toàn bộ các TBA từ có người
trực thành không người trực. Chỉ có một số TBA đặc biệt quan trọng như cấp điện cho
sân bay là vẫn duy trì có người trực.
TEPCO có
42 đội bảo dưỡng khu vực thực hiện công tác sửa chữa, bảo dưỡng, xử lý sự cố, theo
dõi tình trạng vận hành, ... các đường dây và TBA. Công tác bảo dưỡng định kỳ
thuê ngoài thực hiện. Mỗi đội bảo dưỡng có khoảng 30 người, chia làm 02 bộ phận:
đường dây và TBA. Thời gian tối đa tiếp cận TBA khi có sự cố theo quy định là 01
tiếng. Mỗi thiết bị phải được kiểm tra tình trạng hoạt động, thông số vận hành
định kỳ không quá 1 tháng.

Đoàn công tác EVNNPT chụp ảnh lưu niệm cùng lãnh đạo, đại
diện các ban chức năng của TEPCO, TEPCO Power Grid, TTNI
Tại buổi
làm việc, lãnh đạo TEPCO Power
Grid cũng đã có
bài trình bày, giới thiệu về các
TBA ngầm của TEPCO. Đây là giải pháp rất hiệu quả, đưa các TBA 500 kV, 275 kV
vào sâu trong nội thành các thành phố lớn, đặc biệt là Tokyo - thành phố có mật
độ dân số cao hàng đầu thế giới, nhằm đáp ứng nhu cầu phụ tải ngày càng gia
tăng, nâng cao độ tin cậy cung cấp điện và giảm tổn thất điện năng. Giải pháp
này cũng rất phù hợp với các thành phố lớn khi việc mua đất và giải phóng mặt bằng
để xây dựng TBA ngày càng khó khăn. Chi phí đầu tư TBA ngầm gấp khoảng 3 lần
TBA ngoài trời truyền thống. Tuy nhiên, tòa nhà xây dựng bên trên TBA ngầm có
thể sử dụng để kinh doanh.
Tỷ lệ TBA
ngầm so với tổng số TBA của TEPCO: trung bình là 13%, tại thủ đô Tokyo là 39%
và tính riêng 3 quận trung tâm (xung quanh khu vực Ginza) của Tokyo là 86%.
Sau khi
làm việc tại trụ sở chính, đoàn công tác EVNNPT đã đến tìm hiểu TBA 500 kV ngầm, không người trực
Shin-Toyosu. Đây là TBA 500 kV ngầm đầu tiên trên thế giới, đưa vào vận hành từ
tháng 11/2000. TBA được xây dựng tại khu vực trung tâm của thủ đô Tokyo, do đó
có vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo cung cấp điện cho khu vực này. TBA
được chuyển đổi từ có người trực thành TBA không
người trực vào năm 2016 và được điều khiển xa bởi
Trung tâm điều khiển Shin-Keiyo, cách trạm 40 km. Một số thông số chính của TBA
như sau:

Tòa nhà bên trên TBA 500 kV ngầm Shin-Toyosu nhìn từ phía
ngoài, các thiết bị được lắp đặt tại 4 tầng ngầm, tầng 1 là văn phòng làm việc
của trạm, từ tầng 2 trở lên được TEPCO cho thuê
- Công suất
theo thiết kế là 6.480 MVA, hiện nay là 6.300 MVA, gồm:
+ Máy biến
áp (MBA) 500/275 kV: 3x1.500 MVA.
+ MBA
275/66 kV: 6x300 MVA.
+ Nếu nhu
cầu phụ tải tăng lên, có thể lắp đặt thêm 03 MBA 66/22 kV: 3x60 MVA.
- Số đường
dây xuất tuyến như sau: 02 mạch 500 kV, 06 mạch 275 kV, 15 mạch 66 kV, 14 mạch 22
kV (để dự phòng, chưa lắp đặt).
- TBA có dạng
hình tròn để giảm chi phí xây dựng, chia làm 3 phần đều nhau để lắp đặt thiết bị:
+ Có 01 tầng
nổi và 04 tầng ngầm. Tầng 1 được sử dụng làm văn phòng làm việc của trạm. Thiết
bị được lắp đặt tại 4 tầng ngầm. Từ tầng 2 của tòa nhà bên trên trạm đang được
TEPCO cho các công ty khác thuê làm văn phòng, trụ sở, ...
+ Diện
tích một sàn: 30.000 m2 (bằng 1/9 trạm ngoài trời truyền thống).
- Ngoài
các thiết bị nhất thứ là GIS, các MBA cũng sử dụng cách điện khí (GIT). Kháng
bù ngang lắp đặt tại trạm có công suất lớn nhất Nhật Bản là 300 MVA.

Máy biến áp 500/275 kV GIT

Đoàn công tác EVNNPT chụp ảnh lưu niệm cùng các cán bộ của
TEPCO Power Grid tại tầng hầm đặt các thiết bị đóng cắt GIS 500 kV
Thay mặt đoàn công tác, Chủ tịch HĐTV EVNNPT Đặng
Phan Tường trân trọng cảm ơn lãnh đạo TEPCO, TEPCO Power Grid đã tạo điều
kiện cho đoàn tìm hiểu cũng như nhiệt tình chia sẻ các kiến thức, kinh
nghiệm trong quản lý, vận hành TBA 500 kV
ngầm, không người trực./.