Trên cơ sở các quy định hiện hành về đầu tư xây dựng của Tập đoàn Điện lực Việt nam (EVN), Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) quy định tất cả các công trình do EVNNPT làm chủ đầu tư phải triển khai bảo hiểm bắt buộc trong quá trình đầu tư xây dựng. Phí bảo hiểm được tính vào giá trị đầu tư xây dựng công trình. Với vai trò là đơn vị được Chủ đầu tư giao quản lý dự án, Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) đã thực hiện tốt việc quản lý hợp đồng, phát huy tối đa hiệu quả của hợp đồng bảo hiểm xây dựng công trình.
Để đơn vị bảo hiểm bồi thường cho thiệt hại vật chất công trình đến mức tối đa được hai bên thỏa thuận trên giấy chứng nhận bảo hiểm, không để xảy ra tranh chấp, trước hết phải quản lý tốt thời hạn bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm xây dựng và lắp đặt. Một số điểm cần lưu ý về các thời hạn trong hợp đồng bảo hiểm xây dựng và lắp đặt:
- Thời điểm phát sinh trách nhiệm bảo hiểm: Bắt đầu ngay sau khi giao kết hợp đồng bảo hiểm và bên mua bảo hiểm thực hiện thanh toán phí bảo hiểm theo thỏa thuận tại Hợp đồng bảo hiểm phù hợp với quy định.
- Thời hạn bảo hiểm chấm dứt: Đối với những bộ phận, hạng mục công trình đã được bàn giao hoặc đưa vào sử dụng thì thời hạn bảo hiểm sẽ chấm dứt kể từ thời điểm những bộ phận, hạng mục đó bàn giao hoặc đưa vào sử dụng.
Quản lý thời hạn bảo hiểm của Hợp đồng bảo hiểm xây dựng và lắp đặt (Ảnh sưu tầm Internet)
- Thời hạn bảo hiểm được tính kể từ ngày khởi công công trình cho đến khi công trình được hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng (căn cứ vào văn bản của cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư bao gồm cả điều chỉnh, bổ sung (nếu có)) cộng thêm 24 tháng bảo hiểm cho thời gian bảo hành, theo điều khoản bảo hiểm bảo hành mở rộng 004 (dự kiến 900 ngày). Thời hạn bảo hiểm đối với những bộ phận, hạng mục công trình đã được bàn giao hoặc đưa vào sử dụng sẽ chấm dứt kể từ thời điểm các bộ phận, hạng mục đó được bàn giao hoặc được đưa vào sử dụng.
- Trong trường hợp thời gian thi công bị chậm trễ so với tiến độ hoặc ngừng thi công và thi công lại (không vượt quá 48 tháng kể từ ngày khởi công và không tính thời gian bảo hành) (đối với công trình có thời gian thi công theo kế hoạch ban đầu căn cứ vào văn bản của cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư (bao gồm cả điều chỉnh, bổ sung (nếu có) không vượt quá 48 tháng), Bên mua bảo hiểm công trình sẽ thông báo cho Doanh nghiệp bảo hiểm bằng văn bản và Doanh nghiệp bảo hiểm phải gia hạn thời gian bảo hiểm theo yêu cầu của Bên mua bảo hiểm. Việc thay đổi này không làm phát sinh chi phí cho Bên mua bảo hiểm.
- Trong trường hợp thời gian thi công bị chậm trễ so với tiến độ, hoặc ngừng thi công và thi công lại, thời gian xây dựng công trình bị kéo dài so với thời gian quy định tại văn bản của cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư (bao gồm cả điều chỉnh, bổ sung (nếu có)) và/hoặc vượt quá 48 tháng kể từ ngày khởi công (không tính thời gian bảo hành), Bên mua bảo hiểm sẽ thông báo và Doanh nghiệp bảo hiểm phải gia hạn thời hạn bảo hiểm theo yêu cầu của Bên mua bảo hiểm. Bên mua bảo hiểm và Doanh nghiệp bảo hiểm có thể thỏa thuận phí bảo hiểm bổ sung áp dụng cho khoảng thời gian gia hạn này. Phí bảo hiểm bổ sung (nếu có) được tính căn cứ vào tỷ lệ phí quy định tại hợp đồng đã ký, tỷ lệ thời gian xây dựng kéo dài trên tổng thời gian xây dựng công trình theo văn bản của cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư khi giao kết hợp đồng bảo hiểm và các yếu tố rủi ro khác.
Hoặc: Nếu vượt quá 48 tháng thì hai bên cùng xem xét thống nhất trình cấp có thẩm quyền quyết định mức phí bảo hiểm bổ sung.
- Khi công trình hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng trước ngày hoàn thành và bàn giao dự kiến, Bên mua bảo hiểm sẽ thông báo cho Doanh nghiệp bảo hiểm biết, hai bên sẽ ký biên bản hoàn thành giai đoạn bảo hiểm xây dựng và lắp đặt, và thống nhất chuyển sang giai đoạn bảo hiểm bảo hành. Nếu sau ngày hoàn thành dự kiến, công trình vẫn chưa hoàn thành và hai bên chưa ký biên bản hoàn thành giai đoạn bảo hiểm xây dựng và lắp đặt thì công trình được xem vẫn chưa chuyển sang giai đoạn bảo hiểm bảo hành.
- Người bảo hiểm có trách nhiệm theo dõi thời hạn bảo hiểm và trong vòng 15 ngày trước ngày dự kiến kết thúc hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng công trình, Người bảo hiểm phải có văn bản đề nghị Người được bảo hiểm thông báo về tiến độ thi công thực tế của công trình để tiến hành các thủ tục ký biên bản hoàn thành giai đoạn bảo hiểm xây dựng và lắp đặt chuyển sang giai đoạn bảo hành hoặc để đôn đốc Người được bảo hiểm gia hạn thêm thời gian bảo hiểm nếu công trình vẫn chưa hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng theo thời gian dự kiến nêu trên.
Trong thực tế, các dự án do CPMB quản lý thường bị chậm tiến độ do nhiều nguyên nhân: Các thủ tục trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư ngày càng phức tạp, nhiều cơ quan có thẩm quyền của Trung ương, địa phương cùng tham gia; Dự án trải dài qua nhiều địa phương, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng nhiều vướng mắc dẫn đến chậm trễ bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công; Năng lực của nhà thầu v.v. Do đó, để đảm bảo quyền lợi của Chủ đầu tư khi mua bảo hiểm xây dựng và lắp đặt, các phòng chức năng (Phòng Kỹ thuật, phòng Kế hoạch, phòng Vật tư) cần căn cứ vào tiến độ thực tế, xác định lại thời gian hoàn thành dự án, khẩn trương báo cáo EVNNPT xin gia hạn tiến độ. Phòng Tài chính - Kế toán với vai trò quản lý Hợp đồng bảo hiểm sẽ có văn bản gửi nhà thầu Bảo hiểm gia hạn hợp đồng theo tiến độ đã được EVNNPT phê duyệt.
Đối với trường hợp thời gian thi công bị chậm trễ so với kế hoạch, hoặc ngừng thi công và thi công lại (không vượt quá 48 tháng kể từ ngày khởi công, không tính thời gian bảo hành), việc thay đổi không làm phát sinh phí bảo hiểm so với hợp đồng đã ký kết, phòng TCKT phát hành văn bản đề nghị đơn vị Bảo hiểm gia hạn hợp đồng theo tiến độ đã được EVNNPT phê duyệt.
Đối với trường hợp thời gian thi công vượt quá 48 tháng kể từ ngày khởi công, việc gia hạn hợp đồng làm phát sinh phí bảo hiểm, CPMB phải có văn bản báo cáo và đề nghị EVNNPT phê duyệt phí bảo hiểm phát sinh trước khi ký phụ lục hợp đồng.
Mỗi CBCNV CPMB cần hiểu rõ, nắm vững quy trình nghiệp vụ, các quy định của pháp luật về hợp đồng bảo hiểm xây dựng và lắp đặt, để từ đó nâng cao năng lực chuyên môn trong việc giải quyết các tình huống phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng, đặc biệt quản lý thời hạn hợp đồng. Quản lý hợp đồng bảo hiểm hiệu quả có cả việc thực hiện thanh toán phí bảo hiểm đúng quy định, bắt đầu ngay sau khi giao kết hợp đồng, đảm bảo hợp đồng có hiệu lực sớm nhất. Ngoài ra việc theo dõi tiến độ thực tế dự án và tiến độ được ghi trong hợp đồng bảo hiểm cũng vô cùng quan trọng, để có văn bản gia hạn hợp đồng theo tiến độ thực tế dự án, đảm bảo thời hạn bảo hiểm công trình trong thời gian xây dựng là từ ngày bắt đầu đến ngày kết thúc thời gian xây dựng. Có như vậy hợp đồng bảo hiểm cho các công trình xây dựng mới giảm thiểu thiệt hại vật chất công trình đến mức tối đa cho Chủ đầu tư, đúng ý nghĩa của bảo hiểm là hỗ trợ người mua giảm bớt gánh nặng về chi phí.