Đây là một dấu mốc quan trọng nhằm tối ưu dung lượng bù, ổn định điện áp và nâng cao độ tin cậy vận hành lưới điện truyền tải khi hệ thống bước vào giai đoạn khai thác đồng bộ đường dây 500kV mạch 3, vượt trước tiến độ hơn 1 tháng so với kế hoạch
Đề án “Tính toán tối ưu dung lượng tụ bù và kháng bù trên hệ thống điện 500kV”, được EVNNPT triển khai nhằm xử lý bài toán ổn định điện áp trong bối cảnh lưới truyền tải 500 kV ngày càng mở rộng và chịu áp lực truyền tải lớn theo trục Bắc - Trung - Nam. Đây là Dự án năng lượng, cấp đặc biệt, nhóm B do EVNNPT làm chủ đầu tư, CPMB quản lý điều hành dự án.

Các đơn vị liên quan chứng kiến thời khắc đóng điện Kháng bù ngang 500kV tại Trạm biến áp 500kV Pleiku 2
Dự án thực hiện trong hàng rào của 8 TBA 500kV hiện hữu đang vận hành trên lưới truyền tải điện quốc gia gồm: TBA 500kV Sơn La (tỉnh Sơn La); TBA 500kV Hà Tĩnh (tỉnh Hà Tĩnh); TBA 500kV Đà Nẵng (thành phố Đà Nẵng); TBA 500kV Thạnh Mỹ (thành phố Đà Nẵng); TBA 500kV Dốc Sỏi (tỉnh Quảng Ngãi); TBA 500kV Pleiku (tỉnh Gia Lai); TBA 500kV Pleiku 2 (tỉnh Gia Lai); TBA 500kV Di Linh (tỉnh Lâm Đồng).
Hạng mục Lắp đặt kháng bù ngang 500kV tại Trạm biến áp 500kV Pleiku 2 có quy mô: Chuyển đấu nối 1 ngăn lộ kháng điện 500kV-157 MVAr tại Trạm biến áp 500kV Pleiku 2 (điều chuyển thiết bị trong trạm, chuyển đấu nối KH503-157 MVAr từ đường dây 500kV đi Easup lên thanh cái C51 sau khi tách ra dự phòng).
Sử dụng lại hệ thống điều khiển, bảo vệ, đo lường hiện hữu tại trạm biến áp. Bổ sung và chuyển đổi kết nối hệ thống điều khiển, bảo vệ từ ngăn kháng lắp đường dây thành ngăn kháng thanh cái. Xây dựng mới móng TRV, móng TI, móng sứ đỡ và bổ sung mương cáp liên quan đến thiết bị mới. Lắp đặt bổ sung thiết bị nhất thứ TRV, TI, sứ đỡ, hệ thống thanh dẫn ngăn lộ kháng.
Kháng bù ngang KH501 tại Trạm biến áp 500kV Pleiku 2
Việc hoàn thành đóng điện đưa vào vận hành kháng bù ngang 500kV – 157MVAr tại TBA 500kV Pleiku 2 giúp hoàn thiện cấu hình bù phản kháng khu vực Tây Nguyên, tạo điều kiện tối ưu hóa việc điều khiển điện áp và giảm tải chi phí huy động thủy điện chạy bù. Trong bối cảnh phụ tải biến động mạnh theo mùa và nguồn năng lượng tái tạo gia tăng nhanh, kháng bù ngang chính là “van điều tiết” quan trọng, giúp hệ thống 500kV duy trì ổn định trong mọi chế độ vận hành. Hạng mục hoàn thành vượt tiến độ, bảo đảm chất lượng là minh chứng cho sự phối hợp hiệu quả giữa các đơn vị trong EVNNPT, đồng thời khẳng định năng lực triển khai dự án truyền tải quy mô lớn trong điều kiện địa hình phức tạp và yêu cầu kỹ thuật cao.
Đại diện CPMB cho biết: Quá trình thi công Lắp đặt kháng bù ngang 500kV tại Trạm biến áp 500kV Pleiku 2 gặp một số khó khăn khi thi công trong điều kiện chật chội, các thiết bị tại Trạm biến áp 500kV Pleiku 2 đang mang điện, các nhà máy thủy điện trong khu vực được huy động tối đa công suất nên đăng ký cắt điện khó khăn. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của các cấp điều độ, Công ty Truyền tải điện 3, Đội Truyền tải điện Gia Lai, hạng muc đã hoàn thành nhanh chóng, vượt trước tiến độ đề ra.
Việc lắp đặt kháng bù ngang tại Pleiku 2 nằm trong tổng thể Đề án “Tính toán tối ưu dung lượng tụ bù và kháng bù trên hệ thống điện 500kV” mà EVNNPT triển khai nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành lưới điện ngày càng phức tạp. Khi đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch – Dốc Sỏi – Pleiku 2 đưa vào vận hành, việc xuất hiện các nút điện áp cao, hiện tượng dư công suất phản kháng hoặc cộng hưởng tần số thấp trở nên rõ nét hơn. Điều đó đòi hỏi phải có các thiết bị bù tĩnh hỗ trợ kịp thời, trong đó KBN là một giải pháp hiệu quả, bền vững và có khả năng vận hành linh hoạt.
Toàn cảnh Trạm biến áp 500kV Pleiku 2
Tại khu vực Tây Nguyên và miền Trung - nơi Trạm biến áp Pleiku 2 đóng vai trò nút giao quan trọng - việc bổ sung kháng bù ngang giúp duy trì điện áp trong giới hạn, giảm nguy cơ quá áp cho MBA 500/220 kV, đồng thời hạn chế tối đa việc huy động các tổ máy thủy điện chạy bù đồng bộ, vốn gây tốn kém năng lượng và ảnh hưởng tuổi thọ thiết bị. Kháng bù ngang sau khi đưa vào vận hành sẽ trực tiếp hỗ trợ điều chỉnh điện áp khu vực Pleiku - Chơn Thành - Dốc Sỏi, góp phần đảm bảo ổn định toàn dải 500 kV Bắc - Trung - Nam.
Đây cũng là bước hoàn thiện chuỗi các công trình bù ngang 500kV đang được EVNNPT triển khai, tạo mạng lưới hỗ trợ điều áp đồng bộ, nâng cao hiệu quả vận hành toàn hệ thống truyền tải Quốc gia giai đoạn 2025–2030.
Việc hoàn thành Lắp đặt kháng bù ngang 500kV tại Trạm biến áp 500kV Pleiku 2 là động lực để các hạng mục khác của dự án nỗ lực thi công đẩy nhanh để hoàn thành dự án trong năm 2025.