Công nghệ số – Đòn bẩy hiện đại hóa trạm biến áp hướng đến Trạm biến áp không người trực.

Thứ tư, 10/9/2025 | 17:00 GMT+7
Tổ Thao tác lưu động Long An thuộc Đội Truyền tải điện Tây Ninh - Công ty Truyền tải điện 4 luôn đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong vận hành trạm biến áp; từng bước triển khai các giải pháp công nghệ hiện đại như SCADA, thiết bị điều khiển xa, cảm biến giám sát online, phần mềm bảo trì theo tình trạng và đặc biệt là sử dụng flycam lập trình đường bay tự động để kiểm tra thiết bị, nhằm đáp ứng mục tiêu xây dựng trạm biến áp không người trực, nâng cao hiệu quả và độ an toàn trong vận hành hệ thống điện.

Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và chủ trương chuyển đổi số của ngành Điện, trong thời gian qua Tổ Thao tác lưu động Long An (Tổ TTLĐLA) đã tích cực triển khai nhiều giải pháp khoa học kỹ thuật tiên tiến trong công tác quản lý, vận hành trạm biến áp. Mục tiêu lớn nhất là từng bước hoàn thiện mô hình trạm biến áp không người trực, hướng tới tự động hóa toàn diện, nâng cao hiệu quả và độ tin cậy trong cung cấp điện.

Các trạm biến áp hiện nay đã được kết nối vào hệ thống điều khiển và giám sát từ xa (SCADA), cho phép vận hành viên thao tác đóng cắt, theo dõi trạng thái thiết bị, giám sát thông số vận hành và cảnh báo sự cố ngay tại trung tâm điều khiển mà không cần hiện diện tại trạm. Các thiết bị đóng cắt như: máy cắt, dao cách ly,..được điều khiển từ xa, giúp tổ thao tác phản ứng nhanh với các yêu cầu kỹ thuật và xử lý sự cố trên lưới mà không mất thời gian di chuyển.

Đáng chú ý, Tổ TTLĐLA đã đưa vào sử dụng flycam với khả năng lập trình đường bay tự động để kiểm tra toàn cảnh khu vực trạm và các thiết bị bên trong. Thiết bị bay không người lái này được thiết lập sẵn lộ trình khảo sát định kỳ, giúp ghi nhận hình ảnh, video phục vụ đánh giá tình trạng thiết bị mà không cần nhân sự phải tiếp cận trực tiếp, nhất là trong các khu vực khó quan sát hoặc tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Việc ứng dụng flycam không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn nâng cao độ chính xác trong công tác kiểm tra, giám sát thiết bị ngoài trời.

Ảnh từ thiết bị flycam khi kiểm tra thiết bị tự động trong trạm biến áp.

Song song đó, các cảm biến đo nhiệt độ, độ ẩm,... được lắp đặt tại những vị trí trọng yếu như máy biến áp, tủ trung thế, thanh cái..., giúp thu thập dữ liệu thời gian thực và phát hiện sớm dấu hiệu bất thường. Thông tin được truyền về phần mềm phân tích, hỗ trợ cảnh báo kịp thời và giảm thiểu nguy cơ sự cố lan rộng.

Công tác bảo trì thiết bị cũng được chuyển đổi theo hướng hiện đại hơn nhờ phần mềm quản lý theo tình trạng (CBM), cho phép thực hiện bảo trì dựa trên dữ liệu thực tế. Việc này giúp nâng cao hiệu quả bảo dưỡng, tối ưu hóa nguồn lực và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Tổ TTLĐLA đồng thời đẩy mạnh số hóa toàn bộ hồ sơ kỹ thuật, bản vẽ, nhật ký vận hành nhằm phục vụ cho việc tra cứu nhanh, thao tác chính xác và xử lý tình huống hiệu quả hơn.

CBCNV sử dụng phần mềm Quản lý thí nghiệm Trạm biến áp.

Bên cạnh đó, các hệ thống phần mềm như iStation System (quản lý trạm biến áp), MDMS (thu thâp dữ liệu đo đếm) và PMIS (quản lý kỹ thuật) cũng đã được tích hợp đồng bộ, giúp liên kết dữ liệu vận hành, kiểm tra và xử lý sự cố một cách thống nhất, nhanh chóng và hiệu quả.

Những nỗ lực tiếp cận công nghệ mới và đẩy mạnh đổi mới sáng tạo của Tổ TTLĐ Long An không chỉ mang lại hiệu quả vận hành mà còn góp phần kiến tạo nền tảng cho hệ thống điện truyền tải hiện đại, an toàn, linh hoạt – tiến gần hơn tới mục tiêu xây dựng lưới điện thông minh và trạm biến áp số trong tương lai.

CBCNV quét mã QR của phần mềm iStation System.

Nguyễn Thanh Duy - Đội TTĐ Tây Ninh - PTC4